สรุปเคล็ดลับการสื่อสารอย่างมั่นใจและชัดเจน: จาก Andrew Huberman และ Matt Abrahams

ในโลกที่การสื่อสารมีความสำคัญอย่างยิ่ง Andrew Huberman ได้เชิญ Matt Abrahams ผู้เชี่ยวชาญด้านการสื่อสารจาก Stanford Graduate School of Business มาร่วมแบ่งปันเคล็ดลับและเทคนิคที่จะช่วยให้เราสื่อสารได้อย่างชัดเจนและมั่นใจในทุกสถานการณ์ ไม่ว่าจะเป็นการพูดในที่สาธารณะ การสนทนาแบบตัวต่อตัว หรือแม้แต่การรับมือกับความกังวล

ความกลัวการพูดในที่สาธารณะ: รากฐานจากวิวัฒนาการ

Matt Abrahams ชี้ว่าความกลัวการพูดในที่สาธารณะมีรากฐานมาจากวิวัฒนาการ เมื่อมนุษย์อยู่รวมกันเป็นกลุ่มเล็กๆ สถานะทางสังคมมีความสำคัญต่อการเข้าถึงทรัพยากร การทำสิ่งที่เสี่ยงต่อสถานะจึงเป็นเรื่องที่น่ากลัว ซึ่งความรู้สึกนี้ยังคงฝังลึกอยู่ในตัวเรา แม้ในสถานการณ์ปัจจุบันอย่างการพูดต่อหน้าผู้คนจำนวนมาก หรือการคุยเรื่องสำคัญกับเจ้านาย

สาระสำคัญหรือวิธีการนำเสนอ: อะไรสำคัญกว่ากัน?

ทั้ง Andrew และ Matt เห็นตรงกันว่าทั้ง 'อะไรที่คุณพูด' และ 'คุณพูดอย่างไร' ล้วนมีความสำคัญเท่าเทียมกัน หากเนื้อหาไม่สมเหตุสมผลหรือสับสน ผู้ฟังก็อาจไม่เข้าใจ แต่หากคุณนำเสนอด้วยความมั่นใจ ใช้เสียงที่หนักแน่น และมีภาษากายที่เหมาะสม ก็จะช่วยให้ข้อความของคุณเข้าถึงและสร้างการมีส่วนร่วมกับผู้ฟังได้ดียิ่งขึ้น

สร้างความน่าเชื่อถือและความแท้จริง (Authenticity)

Matt แนะนำว่าการสร้างความน่าเชื่อถือไม่จำเป็นต้องเริ่มด้วยการโอ้อวดตำแหน่งหรือประสบการณ์ แต่ควรเริ่มต้นด้วยการเชื่อมโยงกับผู้ฟัง การแสดงให้เห็นว่าคุณมีคุณค่าที่จะมอบให้และเนื้อหาของคุณเกี่ยวข้องกับพวกเขาต่างหากที่สำคัญ เขาเรียกความน่าเชื่อถือแบบนี้ว่า 'Costco Credibility' เหมือนกับการได้ลองชิมสินค้าฟรีที่ Costco ซึ่งทำให้คุณเชื่อมั่นในคุณภาพ นอกจากนี้ 'ความแท้จริง' คือการเข้าใจสิ่งสำคัญที่คุณยึดมั่นและสื่อสารออกมาอย่างชัดเจน

การเอาชนะการตัดสินตัวเอง

การตัดสินและประเมินตัวเองตลอดเวลาเป็นอุปสรรคสำคัญของการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ Matt ยกตัวอย่างแบบฝึกหัด Improv ที่ให้นักเรียนชี้ไปที่วัตถุแล้วเรียกชื่อสิ่งที่ไม่ใช่ เพื่อฝึกการหลุดพ้นจากการตัดสินใจ ซึ่งช่วยให้เราใช้พลังงานสมองไปกับการส่งสารให้ชัดเจน แทนที่จะกังวลว่าเราทำได้ดีแค่ไหน

การเตรียมตัวสำหรับการสื่อสารทุกรูปแบบ: ทำซ้ำ สะท้อนกลับ และคำแนะนำ

Matt เน้นย้ำว่าการพัฒนาทักษะการสื่อสารต้องอาศัย 3 สิ่ง คือ การทำซ้ำ (Repetition), การสะท้อนกลับ (Reflection) และคำแนะนำ (Feedback) เหมือนนักกีฬาที่ฝึกซ้อมซ้ำๆ เพื่อให้พร้อมในสถานการณ์จริง เขายังแนะนำให้บันทึกสิ่งที่พูดไปในแต่ละวันว่าอะไรดี อะไรควรปรับปรุง และทบทวนทุกสัปดาห์ เพื่อวางแผนการสื่อสารให้ดียิ่งขึ้น

โครงสร้างคือหัวใจของความเข้าใจ

สมองของเราจดจำข้อมูลที่เป็นรายการได้ไม่ดีนัก แต่จะเข้าใจเรื่องราวที่มีโครงสร้างได้ดีกว่า Matt แนะนำให้ใช้โครงสร้างในการนำเสนอ เช่น 'ปัญหา-วิธีแก้-ประโยชน์' หรือ 'อะไร-ทำไม-อะไรต่อไป' การมีโครงสร้างที่ชัดเจนจะช่วยให้ผู้ฟังย่อยข้อมูลได้ง่ายขึ้น

จัดการความกังวลก่อนพูด

Matt แนะนำเทคนิคที่หลากหลายในการลดความกังวลก่อนพูด:

• จัดการอาการทางกายภาพ: หากคุณเหงื่อออกหรือหน้าแดง ลองถือของเย็นๆ เพื่อช่วยลดอุณหภูมิร่างกาย การฝึกหายใจออกยาวๆ ก็ช่วยให้ร่างกายสงบลงได้
• เปลี่ยนโฟกัส: แทนที่จะกังวลถึงผลลัพธ์ที่ไม่ดีในอนาคต ให้ดึงตัวเองมาอยู่กับปัจจุบันด้วยการสนทนาเล็กน้อยก่อนขึ้นพูด ฟังเพลงที่ชอบ หรือฝึก Tongue Twister เพื่อวอร์มอัพและสร้างสมาธิ
• การใช้เสียง: เมื่อกังวล เสียงเรามักจะสูงขึ้นและตื้นขึ้น ลองฝึกหายใจเข้าลึกๆ และพูดด้วยโทนเสียงที่เป็นธรรมชาติและต่ำลง

รับมือกับสถานการณ์ไม่คาดฝัน

หากคุณ 'สมองว่างเปล่า' กลางคัน Matt แนะนำว่าอย่าท่องจำสคริปต์ทั้งหมด แต่ให้มีโครงสร้างและแผนที่นำทางที่ชัดเจน หากเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้น ให้ลองทำตามขั้นตอน:

• ทบทวนสิ่งที่เพิ่งพูดไป: การพูดซ้ำสิ่งที่เพิ่งพูดช่วยให้คุณกลับมาสู่เส้นทางได้
• เบี่ยงเบนความสนใจ: หากยังนึกไม่ออก ให้ถามคำถามกับผู้ฟัง เพื่อซื้อเวลาให้ตัวเองคิด

นอกจากนี้ การวางแผนฉุกเฉินสำหรับสถานการณ์ต่างๆ เช่น เทคโนโลยีมีปัญหา ก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้คุณรับมือได้อย่างใจเย็น

การสื่อสารกับคนที่ไม่เก่งพูด

สำหรับคนที่ต้องการสื่อสารกับคนที่ไม่ค่อยสบายใจกับการพูด Matt แนะนำให้ 'นำด้วยคำถาม' (Lead with questions) เพื่อดึงให้อีกฝ่ายได้พูดในสิ่งที่สำคัญสำหรับพวกเขา และเมื่อพวกเขาตอบ ให้พื้นที่พวกเขาได้ 'เล่าเพิ่มหน่อย' (Tell me more) การใช้ความอยากรู้อยากเห็นจะช่วยให้บทสนทนาไหลลื่นและสบายใจขึ้นสำหรับทุกคน

การรับมือกับการขัดจังหวะและคำฟุ่มเฟือย

เพื่อจัดการกับการถูกขัดจังหวะ Matt แนะนำให้ตั้งความคาดหวังตั้งแต่ต้น หรือใช้เทคนิค 'Paraphrasing' (การสรุปความ) เพื่อทวงพื้นที่การพูดคืนมา เช่น 'ประเด็นเรื่องค่าใช้จ่ายที่คุณพูดถึงนั้นสำคัญมาก และเราจะคุยกันเรื่องนี้ต่อในหัวข้อถัดไป' ส่วนการลดคำฟุ่มเฟือย (Filler Words) เช่น 'อืม' 'เอ่อ' เขาแนะนำเทคนิค 'Landing Phrases' คือการฝึกพูดประโยคให้จบลงด้วยการ 'หายใจออกจนหมด' เพื่อบังคับให้ต้องหายใจเข้าและสร้างการเว้นวรรคที่เป็นธรรมชาติ

บทบาทของกิจกรรมทางกายและการทำงานบริการ

Matt เชื่อว่ากิจกรรมทางกาย เช่น ศิลปะการต่อสู้ ช่วยสร้างความมั่นใจและการรับรู้ร่างกาย ซึ่งส่งผลดีต่อการสื่อสาร นอกจากนี้ การทำงานในสายบริการลูกค้าตั้งแต่เด็กก็เป็นบทเรียนอันล้ำค่าในการเรียนรู้การสื่อสารกับผู้คนหลากหลายประเภท และการตอบสนองความต้องการของผู้อื่น

ผลกระทบของยุคสมัยต่อการสื่อสาร

ยุค Social Media และช่วงล็อกดาวน์จากโรคระบาดได้เปลี่ยนความคาดหวังและทักษะการสื่อสารของผู้คน Matt ชี้ว่าคนรุ่นใหม่มีความสามารถในการจัดการตัวตนบนแพลตฟอร์มต่างๆ ได้อย่างเป็นธรรมชาติ ซึ่งเป็นทักษะที่คนรุ่นอื่นสามารถเรียนรู้ได้ แม้ว่าจะมีบางกลุ่มที่อาจพลาดโอกาสในการพัฒนาทักษะการสื่อสารในชีวิตจริงไปบ้าง

สรุปการเตรียมตัวสำหรับการนำเสนอ (4 ข้อหลัก)

1. เข้าใจผู้ฟัง: ใครคือผู้ฟังของคุณ? อะไรคือสิ่งที่สำคัญและเกี่ยวข้องกับพวกเขา?
2. ตั้งเป้าหมายที่ชัดเจน: คุณต้องการให้ผู้ฟังรู้อะไร? รู้สึกอย่างไร? และทำอะไร?
3. ใช้โครงสร้าง: อย่าแค่ลิสต์ข้อมูล แต่ให้จัดเรียงอย่างมีตรรกะ เช่น ปัญหา-วิธีแก้-ประโยชน์
4. ฝึกฝน: การมีสาระที่ดีไม่พอ คุณต้องฝึกฝนการนำเสนอด้วย

Matt ทิ้งท้ายว่า การให้เครื่องมือเพื่อจัดการความกังวลคือของขวัญที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่เราสามารถมอบให้ตัวเองได้